Bilduma online eta irudien salmenta

Benito Barruetaren berezigarri nagusia ingurune hurbila erabateko leuntasunaz eta sotiltasunaz islatzeko trebetasuna da; hain zuzen ere, intimismo eta harmonia kromatiko berezi batez jantzi ohi zituen bere mihiseak, Estudioaren barrualdea esaterako.

Benito Barrueta Asteinza Bermeoko Ertzila dorrean jaio zen (Bizkaia). Aitak tailu lantegi bat zuen, eta txikitatik izan zuen Benitok arterako zaletasun eta trebetasun aparta. Bermeoko Udalaren beka bati esker, sei urtez jardun zuen Madrilgo Arte eta Lanbideen Eskolan ikasten, Marceliano Santamaría burgostar margolariarekin. Honek eta Prado Museoko kopiatzaile gisa emandako ordu ugariek, maisu handien arrasto sakona utzi zuten, bereziki Velázquezena -«El coloso» zeritzon berak-.

Ikasteko grinak bultzatuta, Barrueta Parisera joan zen 1900ean, eta Montmatreko Bateau Lavoir izan zuen ostatu, non bizi izan baitzen abangoardia historikoen aitzindariekin. Nolanahi ere, obsesioraino izan zitzaion leial Velázquezi, entzungor eginez bere kideen berrikuntza estetikoei: «'ismoak', hara, ez ziren dena pinturan. Osatugabeak ziren. Horregatik ez ninduten liluratu», adierazi zion 1945ean, etorkizunean Bilboko Arte Ederren Museoaren zuzendari izango zen Javier de Bengoecheari.

Barruetak hamarkada batetik gora egin zuen Parisen, non garatu baitzuen pintura molde askeagoa, miresten zituen zenbait frantses margolariren eraginpean, hala nola, Jean Baptiste Chardinen eraginpean. Lau aldiz parte hartu zuen Parisko Udazkeneko Saloian (1906tik 1910era), eta bakarkako erakusketa bat egin zuen Druet aretoan 1912an, zeinetan aurkeztu baitzituen berrogeita hamaika mihise.

1914an, Lehen Mundu Gerra hasi zenez, Bermeora itzuli zen behin betiko, eta Marrazketa katedran jardun zuen Arte eta Lanbide eta Itsasketa Eskolan. Gizon barnerakoia zen, eta bizitza xumea izan zuen, bere garaiko giro artistiko eta sozialetik urrun. Nolanahi ere, bakartze hari esker, intimismo bikaineko estilo bat garatu ahal izan zuen, zeinetan proiektatzen zuen bere ingurune hurbila, etxe barruko eszena eta paisaietan.

Garai horretakoa da, hain zuzen, Estudioaren barrualdea, museoak herri harpidetza baten bidez eskuratu zuena, Euskal Artisten Elkarteak 1917an Bilbon margolariari eskainitako erakusketaren ondoren. Mihise honetan, xeheki irudikatuta dago artistaren gurasoen etxeko gela xume bat. Bertan estudio bat antolatu zuen Paristik itzulitakoan. Hormetatik zintzilik, Pradoko kopiatzaile jardun zuen garaiko erreprodukzio batzuk ikusten dira; hondoan, berriz, idazmahaia, kulunkaulkia... Baina objektu eta altzarien lanketa zehatzaren gainetik, bereziki nabarmentzekoa da leihotik sartu eta gelan barreiatzen den argitasun goxoa, margolariaren gama kromatikoa ñabartzen duena. Horrela, lortutako giro harmoniatsuak denboran dilindan gelditutako atmosfera intimo batean murgiltzen gaitu. (Andone Narváez)

Bibliografia hautatuta

• Barrueta [Folleto]. Bilbao, Asociación de Artistas Vascos, 1917. s. p., n° cat. 6.
• Exposición organizada con motivo de la concesión, por la Real Academia de Bellas Artes de San Fernando, de la Medalla de Honor al Ayuntamiento de la Villa [Folleto]. Bilbao, Ayuntamiento, 1952. n° cat. 38.
• 50 años de pintura vasca, 1885-1935 [Cat. exp.]. Madrid, Ministerio de Educación y Ciencia, 1971. n° cat. 42.
• Pintores y escultores vascos de ayer, hoy y mañana. Bilbao, Editorial La Gran Enciclopedia Vasca, 1973. p. 36.
• Bengoechea, Javier de. Catálogo de arte moderno y contemporáneo del Museo de Bellas Artes de Bilbao. Bilbao, Banco de Vizcaya, 1980. p. 29. (Con el título Interior)
• Mur Pastor, Pilar. La Asociación de Artistas Vascos. Bilbao, Museo de Bellas Artes de Bilbao ; Caja de Ahoros Vizcaína, 1985. pp. 62, 252. (Con el título Taller de artista)
• La imagen del artista : retratos de artistas vascos entre dos siglos [Cat. exp.]. Bilbao, Bilbao Bizkaia Kutxa, 1993. p. 13.
• Tradition and modernity in basque painting, 1880-1939 = Tradición y modernidad en la pintura vasca, 1880-1939 [Cat. exp.]. Southampton ; Bilbao, Southampton City Art Gallery ; Museo de Bellas Artes de Bilbao, 1997. pp. 36-110, n° cat. 23.
• Juan de la Encina y la trama del Arte Vasco [Folleto]. Bilbao, Museo de Bellas Artes, 1998. s. p.
• Zugaza, Miguel ... [et al.]. Museo de Bellas Artes de Bilbao : maestros antiguos y modernos. Bilbao, Fundación Bilbao Bizkaia Kutxa = Bilbao Bizkaia Kutxa Fundazioa, 1999.
• Tradición y modernidad en la pintura vasca : en las colecciones del Museo de Bellas Artes de Bilbao [Cat. exp.]. Valencia, Autoridad Portuaria de Valencia, 1999. p. 28.
• Ángel Larroque : un pintor, el olvido y la memoria [Cat. exp.]. Bilbao, Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2003. p. 42.
• Temporada de opera de la Abao 2004-2005. Bilbao, Govierno Vasco, 2004. p. 7, sin n° cat.
• Museo de Bellas Artes de Bilbao : guía. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2006. p. 142.
• Musée des Beaux Arts de Bilbao : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2006. p. 142.
• Bilbao Fine Arts Museum : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2006. p. 142.
• Guía Artistas Vascos. Bilbao, Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2008. pp. 62-63.
• Gida Euskal Artistak. Bilbao, Bilboko Arte Eder Museoa, 2008. p. 62.
• Museo de Bellas Artes de Bilbao : guía. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2011. p. 143, n° cat. 100.
• Bilboko Arte Ederren Museoa : gida. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2012. p. 143, n° cat. 100.
• Guide Basque Artists. Bilbao, Bilbao Fine Arts Museum, 2012. pp. 61-62, n° cat. 28a.
• Musée des Beaux Arts de Bilbao : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2014. p. 143.
• Bilbao Fine Arts Museum : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2014. p. 143.
• 110 Años 110 Obras [Cat. exp.]. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2018. pp. 214-215, sin n° cat.
• 110 Ans 110 Oeuvres [Cat. exp.]. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2018. pp. 214-215, sin n° cat.
• 110 Urte 110 Artelan [Cat. exp.]. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2018. pp. 214-215, sin n° cat.
• 110 Years 110 Works [Cat. exp.]. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2018. pp. 214-215, sin n° cat.
• Bilboko Museoaren alfabetoa = El alfabeto del Museo de Bilbao = The alphabet of the Bilbao Museum = L'alphabet du Musée de Bilbao [Cat. exp.]. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2018. pp. 308, 317, n° cat. 174.
• Manterola, Ismael [coord.]; Onaindia, Mikel [coord.]. "Bilbao 1919 : la Exposición Internacional de Pintura y Escultura = Bilbao 1919 : Nazioarteko Pintura eta Eskultura Erakusketa [Recurso electrónico]", Boletin 11 = Bulletina 11. 2019. pp. 52, 59.