Pazko loretsua - Bilboko Arte Ederren Museoaren

Erosi irudia

Pazko loretsua

Guinea, Anselmo

Bilbao, 1855/05/18-Bilbao, 1906/06/10

Olioa mihisean

75,1 x 119,3 cm

A. Guinea ((ezkerreko beheko angelua)ezkerreko behe-angelua

1899

10/1

2010ean eskuratua

1899. urte hasieran Guinea guztiz lanpeturik zebilen Pazko loretsua obra amaitzen. Alejandro Anituak eskatuta egin zuen margolan hura, Madrilgo Erakusketa Nazionalaren urte hartako edizioan erakusteko. Mende amaierako Bilboko bildumagile aktiboenetako bat zen Anitua, eta bereziki interesatzen zitzaion Erromako eskola espainiarra (José Echena, Francisco Pradilla, Juan Antonio eta Mariano Benlliure, Daniel Hernández, eta abar), baina arte sentsibilitate berriekiko ere interesa azaldu zuen, Anselmo Guinea, Ignacio Zuloaga eta Francisco Durrio, esate baterako.

Dikotomia teknikoarekin jarraitzen du, garai hartan haren bidez eraiki baitzituen bere obrak, lehen plano guztiz deskriptiboarekin, bikain marraztua, eta paisaia inpresionista, hartan bere puntullismoaren egokitzapen berezia erabili badu ere. Obra leun egokitua dago, eguna argitzean eszena tindatzen duten urdinekin eta moreekin jokatuz.

Oro har kolore leunak baditu ere, indar handiz nabarmentzen da meza laguntzaileen sotanetan erabili den kolore gorria, baliabide hori sartzea gustatzen baitzitzaion inguruarekin kontrastatzeko. Modernotasuna ere antzematen da argazkiaren eragina duen laukiratzea erabiltzean. Hori dela eta, meza laguntzaileetako bat erditik moztu behar izan du, eta ia erabat ezkutatu ere egin du aurrean doan neskatoa. XIX. mendeko gai tradizionaletan oinarritua da Pazko loretsua, euskal artistak ez baitziren hartatik kanpo geratu. Prozesioen beste irudikapen batzuk ere egin ziren mende horretan (Ramón Elorriaga, Antonio María Lecuona, Vicente Berrueta edo Macario Marcoarturen obrak), Guinearen margolanak aurrea hartu bazion ere, modu harmoniatsuagoan eta ez hain bizkorrean, Elias Salaberriaren (c. 1910, Bilboko Arte Ederren Museoa) Gorpuzti eguneko prozesioa Lezon, pertsonaien eskalagatik eta diagonal samarrean aurrera egiteagatik, konposizioak eszenan murgiltzen baitu ikuslea. (Mikel Lertxundi)

Bibliografia hautatuta

  • Catálogo de la Exposición General de Bellas Artes 1899 [Cat. exp.]. Madrid, Dirección General de Bellas Artes, 1899. p. 58, n° cat. 370.
  • "Exposición General de Bellas Artes 1899", Hispania, n° 9. 30 junio 1899. p. 93, il.
  • Azcue, Resurrección María de. "Anselmo Guinea", Euskalzale, n° 15. 06/04/1899. p. 106.
  • "Exposición de Bellas Artes", El Imparcial. 08/05/1899. p. 1-2.
  • Mélida, José Ramón. "Exposición Nacional de Bellas Artes", La Ilustración Española y Americana, n° XIX. 22 de mayo de 1899. pp. 299-302.
  • "Exposición Nacional de Bellas Artes", La Época. 08/05/1899. p. 1-2.
  • "Un cuadro de Guinea", El Nervión. 16/05/1899. p. 1.
  • Saint-Aubin, Alejandro. "Exposición de Bellas Artes", El Heraldo de Madrid. 15/05/1899. p.1
  • Blasco, Ricardo. "La Exposición Nacional de Bellas Artes", La Correspondencia de España. 08/05/1899. pp. 1-2.
  • Terán, Luis de. "Los pintores vascongados en la Exposición de Madrid", El Noticiero Bilbaíno. 17/05/1899. p. 1.
  • "Ecos madrileños", La Época. 16 mayo 1899. p. 1.
  • "Exposición Nacional de Bellas Artes", La Época. 18/05/1899. p. 2.
  • "Exposición de Bellas Artes y Artes Decorativas : propuestas de premios", El Imparcial. 19/05/1899. pp. 1-2.
  • "Exposición de Bellas Artes : los premios", La Correspondencia de España. 19/05/1899. p. 3.
  • "Lista de los premios propuestos por los Jurados de la Exposición general de Bellas Artes, que han sido aprobados en virtud de la Real orden precedente", Gaceta de Instrucción Pública, n° 412. 30/05/1899. p. 150.
  • MissTeriosa. "Post scriptum : el gran buñuelo", El Día. 19/05/1899. p. 1.
  • "Exposición de Bellas Artes : los premios", Siglo Futuro. 19/05/1899. p. 2.
  • "Bellas Artes : los premios", El Globo. 19/05/1899. p.1
  • Antonio Cánovas y Vallejjo. "Exposición Nacional de Bellas Artes", La Época. 31/05/1899. p. 1.
  • Pérez Nieva, Alfonso. "Exposición Nacional de Bellas Artes de 1899", La Dinastía. 01/06/1899. pp. 1-5.
  • MissTeriosa. "Exposición de Bellas Artes, VI", El Día. 02/06/1988. p. 1.
  • José Ramón Mélida. "Revista de la Exposición Nacional de Bellas Artes", Álbum Salón. 01/03/1989. pp. 188-192.
  • "Anselmo Guinea", El Nervión. 11/06/1906. p. 1.
  • "Un artista y una exposición : en honor del malogrado pintor bizkaino D. Anselmo de Guinea", Jel. 16/06/1911. pp. 321-352.
  • Artistas vascos en Roma : 1865-1915 [Cat. exp.]. Donostia-San Sebastián, Kutxa Gizarte eta Kultur Fundazioa = Fundación Social y Cultural Kutxa, 1995. pp. 199.
  • Anselmo Guinea, 1855-1906 : los orígenes de la modernidad en la pintura vasca [Cat. exp.]. Bilbao, Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2012. pp. 218-221, n° cat. 65.
  • Arte japonés y japonismo [Cat. exp.]. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2014. pp. 82-83, il.
  • "Un artista y una exposición : en honor del malogrado pintor bizkaino D. Anselmo de Guinea", Euzkadi, n° 25. 1914.