Kristo gurutziltzatuaren Maiestatea - Bilboko Arte Ederren Museoaren

Erosi irudia

Kristo gurutziltzatuaren Maiestatea – 69/388

Anonimo katalana

XIII. mendearen lehenengo zatia

Egur polikromatua

130,5 x 107 x 14,7 cm

69/388

Banco de Bilbaoren dohaintza 1961ean

Kristo gurutzean erakusten duen irudi hau, egurrean landutakoa eta tenperaz polikromatutakoa, Christus triumphans izeneko aldagai ikonografikoan sartzen da; hain zuzen ere, aldagai hori Maiestate (Majestat) terminoarekin ezagutzen da Katalunian. Modalitate honen osagai propio gehienak ditu; itxura batean, gurutzean iltzatuta baino gehiago, erantsita dago, itxura serioarekin, begiak zabalik, besoak horizontalean eta gerrikoak estututako tunika batekin jantzita. Hain zuzen ere, tunikak apaindura ederrak ditu, pintatutako irudiekin eta igeltsuz egindako erliebe-elementuekin. Berarekin batera, «Jesukristo, juduen erregea»dioen inskripzioa dago, gurutzearen aurrealdearen goialdean.

Aipagarriak dira langetaren muturretan pintatutako Maria eta San Joanen figurak, bai eta beheko aldean berpizten ari den Adanena ere. Modu horretan, gurutzearen eta Jatorrizko Bekatuaren zuhaitzaren arteko lotura nabarmentzen da. Pertsonaia horiek neurri txikikoak dira, gurutziltzatuta dagoenarekin konparatuta. Kalbarioak izenekoen bertsio pintatu baliokidea dira. Tailu erako figurak dira, eta, sarri askotan, soilik perizonioarekin jantzita dagoen Kristo sufritzailearen irudiarekin batera agertzen dira. Aldiz, harrigarria bada ere, erdian agertu ohi den Agnus Dei irudirik ez dago gurutzearen atzealdean. Gai hori ia beti agertzen da pieza mota honetan, baina, kasu honetan, apaingarriak ikus daitezke horren ordez. Oro har, tipologia honek sinbolizatzen duena da Kristok heriotzaren gainean izandako garaipena eta Kristoren errege-izaera, subiranoaren rolean.

Bere polikromia kontserbatuarekin, Maiestate honek agerian uzten du tipologia honek erromaniko katalanean zeukan zabalkunde handia, esparru hispaniarrean eta XII. mendetik aurrerako ezaugarri gisa. Oso litekeena da lan honen erreferentzia nagusia Luccako (Toskana) Volto Santo bezalako irudiak izatea, zeinaren gurtza eta zabalkundea XI. mendearen amaieratik baitaude dokumentatuta, garai gotikora heldu arte. Lan honen egilea ezezaguna da, baina Pirinio kataluniarrean kokatutako tailer baten ekoizpen berantiarra izan daiteke. Hala ondoriozta daiteke pintatutako figurei erreparatuta; esate baterako, Adanen figura kontuan hartuta. Izan ere, figura horren estiloa 1200. urteko joera berritzaileetatik eratorritako XIII. mendearen lehen erdialdeko lanen antzekoa da, eta, hori dela eta, irudi hau Maiestateek XII. mendea baino harago jarraitu zutela erakusten duen adibiderik nabarmenenetakoa da. [Jordi Camps i Sòria]

Bibliografia hautatuta

  • Actos conmemorativos del Centenario del Banco de Bilbao. Bilbao, Banco de Bilbao, 1963. p. 136.
  • Trens, Manuel. Les majestats catalanes : premi Massana de l'Excm. Ajuntament de Barcelona, any 1961. Barcelona, Alpha, 1966. p. 160, il.
  • Lasterra, Crisanto de. Museo de Bellas Artes de Bilbao : catálogo descriptivo : sección de arte antiguo. Bilbao, Museo de Bellas Artes de Bilbao, 1969. p. 160, n° cat. 388. (Con el título Majestad de cristo en la cruz y como Anónimo Español del siglo XIII)
  • Pladevall i Font, Antoni [dir.]. Calunya romànica. Barcelona, Enciclopèdia Catalana, 1984-1998. pp. 362-363.
  • Sánchez-Lassa de los Santos, Ana. "Restauración de un Cristo en Majestad del Museo de Bellas Artes de Bilbao", Urtekaria 1986 : asterlanak, albistak = anuario 1986 : estudios, crónicas. 1987. pp. 47-65.
  • Zugaza, Miguel ... [et al.]. Museo de Bellas Artes de Bilbao : maestros antiguos y modernos. Bilbao, Fundación Bilbao Bizkaia Kutxa = Bilbao Bizkaia Kutxa Fundazioa, 1999. pp. 50-51.
  • Zugaza, Miguel ... [et al.]. Maestros antiguos y modernos en las colecciones del Museo de Bellas Artes de Bilbao. Bilbao, Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2001. p. 10.
  • Museo de Bellas Artes de Bilbao : guía. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2006. p. 12.
  • Musée des Beaux Arts de Bilbao : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2006. p. 12.
  • Bilbao Fine Arts Museum : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2006. p. 12.
  • Museo de Bellas Artes de Bilbao : guía. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2011. p. 12, n° cat. 1.
  • Bustreo, Federica. Musée des Beaux-Arts de Bilbao : maîtres anciens et première moitié du XX siècle. Florencia, Scala Group, 2011. pp. 14-15.
  • Bilboko Arte Ederren Museoa : gida. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2012. p. 12, n° cat. 1.
  • Camps i Soria, Jordi. "La majestad románica del Museo de Bellas Artes de Bilbao : notas para su contextualización = The Romanesque Majesty at the Bilbao Fine Arts Museum : notes towards a contextualization = Bilboko Arte Ederren Museoko maiestate erromanikoa : testuinguruko oar batzuk", Buletina = Boletín = Bulletin, n° 6. 2012. pp. 15-38, 199-206.
  • Musée des Beaux Arts de Bilbao : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2014. p. 12.
  • Bilbao Fine Arts Museum : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2014. p. 12.
  • Maestros : Museo de Bellas Artes de Bilbao . Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2016. pp. 20-21, il.
  • Maisuak : Bilboko Arte Ederren Museoa. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2016. pp. 20-21, il.
  • Masters : Bilbao Fine Arts Museum. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2016. pp. 20-21, il.
  • Maîtres : Musée des Beaux-Arts de Bilbao. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2016. pp. 20-21, il.
  • 110 Años 110 Obras [Cat. exp.]. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2018. pp. 21, 36-39, sin n° cat.
  • 110 Ans 110 Oeuvres [Cat. exp.]. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2018. pp. 21, 36-39, sin n° cat.
  • 110 Urte 110 Artelan [Cat. exp.]. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2018. pp. 21, 36-39, sin n° cat.
  • 110 Years 110 Works [Cat. exp.]. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2018. pp. 21, 36-39, sin n° cat.
  • Bilboko Museoaren alfabetoa = El alfabeto del Museo de Bilbao = The alphabet of the Bilbao Museum = L'alphabet du Musée de Bilbao [Cat. exp.]. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2018. pp. 369-370, 372-374, 377, n° cat. 203.